कुनै विपद् वा दुर्घटना हुनेवित्तिकै उद्धारको नाममा हेलिकोप्टर लिएर मन्त्री तथा साँसद पुग्ने कुरा अहिले पहुँचवालाका लागि फेसन जस्तै बनेको छ ।
हेलिकप्टर लिएर पुग्ने, उद्धारको हल्ला फैलाउने र जनताको सहानुभुति बटुल्ने जनप्रतिनिधिको लहरै छ । तर रोक्नसक्ने संभावना हुँदाहुँदै पनि संभावित विपद् र दुर्घटना रोक्न भने कसैले पहल गदैनन् ।
त्यसको पछिल्लो उदाहरण बनेको छ जाजरकोटको बारेकोटमा खानेपानीको हाहाकार । गत असार २५ गते गएको बाढीपहिरोले जाजरकोटको दुर्गम बारेकोट गाउँपालिकामा खानेपानीका मुहान, पाइन लाइन बगाउँदा स्थानीयवासी वर्षाको भल पानी पिउन बाध्य भएका छन् ।
फोहर पानीले झाडापखाला लगायतका सरुवा रोगको महामारीको जोखिम हुँदाहुँदै पनि कुनै नेता, जनप्रतिनिधि र तीनै तहका सरकारले वास्ता गरेका छैनन् । स्थानीयको अड्कल छ, ‘भोली झाडापखालको महामारीले मान्छे मर्न थाले भने हेलिकप्टर लिएर सहानुभुति बटुल्न आउनेछन् ।
खानेपानी अवरुद्ध भएपछि बारेकोटका दुई हजार घरपरिवार शुद्ध खानेपानीको सुविधाबाट वञ्चित भएका छन् । बारेकोट–४ सार्कीटोल, जिरी, तल्लो जिरी, तलकोट, गोठगाउँ, वडा नं ५ को तोलखाना, कालाखोली, भैलोखाना, वडा नं ६ को धुमा, घर्तीगाउँ, ताँसी, वडा नं ७ को स्याला, सुवाकोट, लुहाग, वडा नं १ को धौलाकोट, कोट्ली, तल्लो सिर्पाचौर, तलिआगरलगायत वडाका बस्तीमा खानेपानीको चरम अभाव भएको छ ।
पहिरोका कारण दर्जनौं खानेपानी आयोजना बन्द भएका छन् । गाउँमा आपूर्ति हुँदै आएका खानेपानी पहिरोले क्षति पु¥याएपछि स्थानीयवासी वर्षाको भल खोलामा बग्ने धमिलो पानी पिउन बाध्य भएको बारेकोट–४ का भक्तबहादुर शाहीले बताए । शुद्ध पिउने पानी अभावमा स्थानीय बासिन्दामा झाडापखाला, आउँ, जुकालगायत रोगको जोखिम बढेको छ ।
पहिरोले खानेपानीका पाइप, ट्याङ्की बगाएर लगेपछि खानेपानीको समस्या भएको पहिरो पीडितको गुनासो छ । विस्थापित बसेको स्थानमा समेत खानेपानीको व्यवस्थापन हुनसकेको छैन । उनीहरू खोला, कुवा, नाउलाको दुषित पानी प्रयोग गर्न बाध्य भएको कालाखोलीका विस्थापित बेलु नेपानीको भनाइ छ । पहिरोले खानेपानी अवरुद्ध बनाएपछि वडा नं ४ मा ५०० घर, वडा नं ५ मा ४१० घर, वडा नं ६ मा ३५० घर, वडा नं ७ मा ६०० घर, वडा नं १ मा २०० घरका दुई हजार घरपरिवार खानेपानी सुविधाबाट वञ्चित भएका छन् ।
तत्कालै खानेपानी आयोजना मर्मत तथा निर्माण गर्न सकिने अवस्था नै छैन । यसका लागि अल्पकालीन र दीर्घकालीन व्यवस्था गरेर खानेपानी सञ्चालनमा ल्याइने गाउँपालिकाका अध्यक्ष महेन्द्रबहादुर शाहले बताए । बारेकोट गाउँपालिकामा गएको बाढीपहिरोले करिब रु ३५ करोडको क्षति पु¥याएको छ । बारेकोटमा पहिरोमा परी ११ जनाको मृत्यु भएको छ भने तीन अझै बेपत्ता छन् ।
गाउँपालिकाका अनुसार पहिरोमा तीन घाइते भए भने ६० घर पूर्णरूपमा भत्किएका छन् । तीन सय ३४ परिवारका ८०० जना विस्थापित भएर गोठ, विद्यालय र सार्वजनिक ठाउँमा बसिरहेका छन् । वडा नं ४, ५, ६, ७ र १ मा बढी क्षति भएको छ । पहिरोले पुर्याएको क्षतिको मुचुल्का उठाउने काम भइरहेको छ । अधिकांश गाउँमा हिँडडुल गर्ने बाटो छैन । विद्युत्, खानेपानी र सिँचाइ कुलो, सडक पहिरोकै कारण अवरुद्ध भएका छन् ।